Dode hoek blijft dodelijk: zo voorkom je een ongeluk

Gepubliceerd op: 05-12-2025

In één seconde kan het misgaan: een fietser naast een vrachtwagen, net buiten het zicht van de chauffeur. Ondanks moderne hulpmiddelen blijft de dode hoek levensgevaarlijk. De WOS maakte er in samenwerking met DON Opleidingen en de Westlandse Fietsersbond een item over.

Bron: WOS

Verschillende recente ongelukken zetten de Westlandse Fietsersbond ertoe aan om de voorlichting uit te breiden. Niet alleen voor schooljeugd, maar ook voor volwassenen en senioren. Want de dode hoek raakt iedereen. Wat kun je doen om veilig te blijven?

Met name op rotondes en kruispunten komen fietsers en vrachtwagens elkaar tegen op kwetsbare momenten. “Er zijn het afgelopen jaar meerdere ongelukken gebeurd met vrachtwagens en fietsers”, vertelt Frank Rijneveen, fietsburgemeester van Westland. "Dat is voor ons de aanleiding om de aandacht voor de dode hoek te vergroten."

De techniek helpt, maar lost niet alles op

Nieuwe vrachtwagens zijn steeds vaker uitgerust met camera’s en dodehoekdetectie. Toch zijn deze systemen geen garantie. Rijinstructeur Ruud de Visser van DON Rijopleidingen ziet dat techniek niet altijd voldoende is: "Die hulpmiddelen zijn waardevol, maar je moet blijven kijken. Dat kan niet veranderen."

Volgens hem is kijkgedrag nog altijd het allerbelangrijkste. Tijdens rijlessen is daar dan ook veel aandacht voor, zeker binnen de bebouwde kom. "Het is een kwestie van op tijd scannen, lekker in de breedte kijken."

Waarom de dode hoek zo gevaarlijk is

De ‘dode hoek’ is het gebied naast en vlak achter een vrachtwagen dat de chauffeur niet goed kan zien – ook niet met spiegels of camera’s. Fietsers die daar rijden, bevinden zich letterlijk buiten beeld.

Zodra een vrachtwagen afslaat, vooral naar rechts, kunnen fietsers die rechtdoor willen gevaar lopen. Het probleem wordt verergerd als fietspaden dicht langs de rijbaan liggen of als fietsers snel rijden, zoals met elektrische fietsen of fatbikes.

"Soms zie ik een fietser pas op het laatste moment", vertelt De Visser. "Als ik naar rechts moet, moet ik extra opletten. Want gaat die fietser ook rechtdoor? Dan zit hij zomaar in mijn dode hoek."

Wat fietsers kunnen doen om veilig te blijven

Een deel van de oplossing ligt bij fietsers zelf. Rijneveen benadrukt dat afstand houden cruciaal is: "Blijf uit de buurt van een vrachtwagen. Rijd er niet naast, maar blijf ervoor of erachter. En probeer altijd oogcontact te maken."

Ook De Visser adviseert om de spiegels van de vrachtwagen te gebruiken: "Als je de chauffeur ziet, dan ziet hij jou ook. Zo weet je dat je in beeld bent."

Oudere fietsers en e-bikes zijn extra kwetsbaar

Sinds de opkomst van de elektrische fiets is het aantal ongelukken met oudere fietsers gestegen. Ze rijden sneller dan vroeger, maar hebben niet altijd volledige controle over hun fiets. Rijneveen: "Die snelheid verrast ook chauffeurs. Het ene moment zie je zo’n fiets niet, en het volgende moment is hij er wél. Dat maakt het extra gevaarlijk."

De zogeheten fatbikes zorgen voor nog meer risico. Ze gaan hard, maar zijn volgens Rijneveen niet gebouwd op die snelheid: "Ze remmen slecht, ze zijn zwaar, en chauffeurs schatten hun snelheid vaak verkeerd in. Ik vind het gewoon gevaarlijke dingen."

Ook infrastructuur en rijopleiding spelen een rol

Niet alleen het gedrag van verkeersdeelnemers is van invloed. Ook de inrichting van het verkeer doet ertoe. “Sommige rotondes hebben twee rijstroken, en dat is niet altijd overzichtelijk”, aldus Rijneveen.

Daarnaast wijst hij op verschillen tussen binnen- en buitenlandse chauffeurs: "De opleidingseisen zijn niet overal gelijk. We willen daar niemand mee beschuldigen, maar het verschil in ervaring en training is wel een aandachtspunt."

Samenwerking moet tot minder ongelukken leiden

Met meer voorlichting en samenwerking hopen de betrokken partijen ongelukken te voorkomen. De bewustwording onder volwassenen en senioren is een belangrijk speerpunt. Dat gebeurt via regionale media, scholen en voorlichtingsdagen.

"Het gedrag van mensen is de sleutel", zegt Rijneveen. "Je kunt het verkeer zo veilig mogelijk inrichten, maar als mensen denken: het kan nog net, dan gaat het soms fout."

"Je hebt bij een ongeluk altijd twee verliezers”, besluit De Visser. “De fietser én de chauffeur."